Elektrische auto’s winnen snel aan populariteit. Ze zijn schoon, efficiënt en vooral stil. Dat lijkt ideaal, toch? Maar die stilte kan gevaarlijk zijn, vooral in drukke steden. Stel je voor: je loopt door een smalle straat, genietend van de rust, en plotseling is daar een auto vlak achter je. Je hebt hem helemaal niet gehoord! Dit is een situatie waar steeds meer voetgangers en fietsers mee te maken krijgen. Maar waarom is dit zo’n probleem, en wat wordt eraan gedaan?
Waarom zijn stille elektrische auto’s gevaarlijk?
Elektrische auto’s zijn ontworpen om stiller te zijn dan traditionele auto’s. Waar je bij een benzine- of dieselauto het geronk van de motor altijd goed hoort, produceren elektrische auto’s vrijwel geen geluid bij lage snelheden. Vooral in stadsverkeer, waar auto’s vaak langzaam rijden, kan dit een probleem zijn. Veel mensen vertrouwen op hun gehoor om te weten wanneer een auto nadert. Denk maar aan voetgangers die de straat oversteken zonder echt te kijken, omdat ze erop rekenen dat ze een aankomende auto horen. Bij een elektrische auto is dit niet altijd het geval.
Doven en slechtzienden
Een onderzoek van de Europese Unie toonde aan dat voetgangers, met name blinden en slechtzienden, extra kwetsbaar zijn voor deze stille voertuigen. In het verkeer is geluid een cruciaal signaal om te anticiperen op de beweging van voertuigen om je heen. Zonder dat waarschuwende geluid zijn er meer ongelukken gemeld waarbij elektrische auto’s betrokken zijn. Dit probleem is de laatste tijd veel besproken in het autonieuws, omdat de verkoop van elektrische auto’s blijft stijgen en steden steeds voller raken.
Wat wordt er aan gedaan?
Er is gelukkig al actie ondernomen om dit probleem aan te pakken. Sinds 1 juli 2019 is het in de Europese Unie verplicht dat alle nieuwe elektrische auto’s bij snelheden onder de 20 km/u een kunstmatig geluid produceren. Dit systeem, bekend als AVAS (Acoustic Vehicle Alerting System), zorgt ervoor dat de auto een geluid maakt dat lijkt op een traditionele verbrandingsmotor. Het idee is simpel: als een elektrische auto een hoorbaar geluid produceert bij lage snelheden, kunnen voetgangers en fietsers hen beter opmerken.
Maar waarom specifiek onder de 20 km/u? Bij hogere snelheden zorgen banden en windweerstand al voor genoeg geluid om de auto hoorbaar te maken.
Zijn er oplossingen in de toekomst?
Het AVAS-systeem is een belangrijke eerste stap, maar er wordt nog steeds gezocht naar betere en effectievere oplossingen. Een interessante vraag die vaak wordt gesteld is: wat voor geluid moet een elektrische auto precies maken? De huidige systemen maken meestal een zoemend geluid, maar dit is misschien niet het beste of meest natuurlijke geluid voor een stad. Er wordt geëxperimenteerd met geluiden die minder storend zijn voor omwonenden, maar toch duidelijk genoeg voor voetgangers en fietsers.
Sommige autofabrikanten gaan zelfs verder en ontwikkelen gepersonaliseerde geluiden voor hun elektrische voertuigen. Je kunt bijvoorbeeld denken aan futuristische geluiden die passen bij het imago van elektrische auto’s, of juist aan subtiele tonen die niet te overheersend zijn. De uitdaging is om een balans te vinden tussen veiligheid en comfort in de stedelijke omgeving. Want laten we eerlijk zijn: niemand wil terug naar het lawaai van de verbrandingsmotor, maar iedereen wil zich wel veilig voelen in het verkeer.
Hoe kun jij als voetganger of fietser veiliger zijn?
Als je in de stad loopt of fietst, is het belangrijk om je bewust te zijn van het feit dat elektrische auto’s veel stiller zijn. Dit betekent dat je niet alleen op je gehoor kunt vertrouwen om te weten of er een auto in de buurt is. Kijk vaker om je heen, vooral wanneer je een straat oversteekt of je op smalle fietspaden bevindt. Elektrische auto’s zijn namelijk niet langer een uitzondering op de weg; ze worden steeds meer de norm.
Ook voor automobilisten is dit belangrijk. Als je zelf een elektrische auto rijdt, wees dan extra alert in drukke gebieden met veel voetgangers en fietsers. Het is verleidelijk om te genieten van de stilte van je voertuig, maar diezelfde stilte kan anderen om je heen in gevaar brengen. Je kunt bijvoorbeeld overwegen om je snelheid aan te passen en meer gebruik te maken van je claxon als je merkt dat mensen je niet opmerken.